|
|
Begun van tocht deur woestijn (15:22-19:25)
|
Exodus 15
22 Dou luit Mozes Isrelieten weer wieder goan, van Raaitzee noar de woestijn Sur. Doar laipen zai drij doagen deur woestijn zunder dat ze wotter vonden.
23 In t leste kwammen zai in Mara aan, mor t wotter was doar zo bitter, dat zai konden t nait drinken. Doarom haitte dat stee ook van Mara.
24 Dou begunde t volk tegen Mozes te mòtjen: "Wat mout wie nou drinken?"
25 Mozes vruig de HEER haardop om hulp en de HEER wees hom n èn holt aan. Dou Mozes dat in t wotter gooide, wer t weer zuit.
Op dat stee gaf de HEER aan Isrelieten ook wetten en regels en hai gaf heur t aan keur:
26 "As ie in eerns noar mie, de HEER, joen God, heuren willen, as ie joe holden willen aan mien wetten en leven noar mien regels, den zel ik joe woaren veur ale kwoalen dij ik over Egypte brocht heb. Ik bin de HEER, ik moak joe beter."
27 Dou kwammen zai in Elim aan. Doar wazzen twaalf wèlputten en seuventeg paalmbomen. Doar sluigen zai heur tènten op, stoef bie t wotter.
|
Exodus 16
01Van Elim òf raaisde haile gemainschop van Isrelieten wieder. Op n vieftienden van twijde moand noadat zai tou Egypte oetgoan wazzen, kwammen zai in woestijn Sin aan, dij tussen Elim en Sinai in ligt.
02En doar in woestijn begunde t haile volk tegen Mozes en Aäron te mòtjen:
03"De HEER haar ons ja beter doodmoaken kind, dou wie nog in Egypte deelzatten bie potten vol vlaais, dou wie nog brood haren. Ie hebben ons allenneg noar dit onlaand brocht om ons van honger omkommen te loaten."
04Dou zee de HEER tegen Mozes: "Ik zel t veur joe brood tou hemel oet regen loaten. Den kin t volk der ale doagen op oetgoan en zuiken zok n moaltje veur ain dag op. Den kin ik ook zain of ze zok noar mie richten willen.
05Mor op zèsde dag mouten zai zok nog n keer zoveul bie nkander zuiken en kloarmoaken as op aander doagen."
06Dou zeden Mozes en Aäron tegen ale Isrelieten: "Vanoavend zel ie gewoarworden dat t de HEER was, dij joe tou Egypte oethoald het.
07En mörgenvroug zel ie de glorie van de HEER zain. Hai het joen gemòtje tegen hom ja wel heurd. Want wèl bin wie den, dat ie zo tegen ons tekeer goan?"
08En Mozes ging wieder: "As de HEER joe vanoavend vlaais genog te eten geven zel, den komt dat omdat de HEER acht geven het op joen gemòtje. Want wèl bin wie den? Ie hebben ja nait tegen ons mòtjed, mor tegen de HEER."
09En tegen Aäron zee Mozes: "Zeg tegen haile gemainschop van Isrelieten, zai zellen de HEER onder ogen kommen. Hai het heur gemòtje ja heurd."
10 Net dou Aäron dit tegen Isrelieten zee en t volk kaant van woestijn oetkeek, kwam doar in ainen de HEER in aal zien glorie in n wolk.
11 Dou zee de HEER tegen Mozes:
12 "Ik heb t gemòtje van Isrelieten heurd. Zeg tegen heur: 'In twijduustern zel ie vlaais te eten hebben en mörgenvroug zel ie ook nog zat brood hebben. Den zel ie zeker waiten, dat ik, de HEER, joen God bin.'"
13 Om oavendstied kwammen der n hail bult kwaddels omdeel, zoveul dat haile kaamp der onder zat, en aanderdoagsmörgens lag ales rondomheer onder daauw.
14 Dou dook optrokken was, lag der over woestijn n fiene, körrelge loag, t leek wel riep.
15 Dou d'Isrelieten dat zagen, vruigen ze nkander: "Wat zol dat wel nait wezen?" Ze wozzen ja nait wat of t was. Mozes legde t heur oet: "Dit is t brood dat de HEER joe te eten geft.
16 En dit het de HEER der bie zegd: 'Elk mag veur zok zammeln, zoveul as e veur zien hoesholden neudeg is, n omer de man, zoveul as ie binnen."
17 En d'Isrelieten zammelden zok wat ze neudeg wazzen, d'ain wat meer as d'aander.
18 En dou ze t nog ais noameten gingen, kwam t oet dat ain dij n bult zammeld haar niks overhuil en ain dij wat minder pakt haar niks te kòrt kwam. Elk haar veur zok zammeld, wat e neudeg was om te eten.
19 Mozes woarschaauwde heur: "Ie maggen niks overholden veur mörgenvroug."
20 Der wazzen gounent dij nait noar Mozes lustern wollen en toch wat overhuilen. Mor aanderdoagsmörgens was t bedurven, der zatten moaden in en t stonk alderiezelkst. Mozes was verbraand op heur.
21 Aal mörgens vannijs zöchde elk zoveul op as e neudeg was, mor as zun hait wer, smolt t vot.
22 Op zèsde dag konden ze twijmoal zoveul bie nkander zuiken as op aander doagen: twij omer de man. Ale femilie-oldsten van de gemainschop deden Mozes der bericht van.
23 Dij legde t heur oet: "Dat is nou net wat de HEER bedould het: want mörgen zel t n feestdag wezen, n sabbat veur de HEER. Ie mouten bakken en koken wat ie neudeg binnen. Wat ter over is mout ie aan zied leggen veur mörgen."
24 Zai legden t aan zied tot aanderdoagsmörgens, net zo as Mozes zegd haar, en t stonk nait en der zatten ook gain moaden in.
25 Dou zee Mozes: "Dit mout ie vandoag eten, want nou is t sabbat veur de HEER. Vandoag zel ie boeten niks te eten vinden.
26 Zès doag mag ie zammeln, mor op zeuvende dag is t sabbat veur de HEER: den is ter niks."
27 Geliekegoud gingen gounent ter op dij zeuvende dag op oet om te zammeln, mor zai vonden niks.
28 Dou zee de HEER tegen Mozes: "Hou laank zel ie mien wetten en regels nog noast joe deelleggen?
29 Denk ter goud om dat de HEER joe de sabbat geven het. Doarom geft hai joe op zèsde dag veur twij doagen te eten. Op zeuvende dag mout elk thoesblieven, gainain mag der dij dag op oetgoan."
30 Dou rustte t volk op dij zeuvende dag.
31 Isrelieten nuimden t manna. t Was wit as korianderzoad en t smuik as hunnegkouk.
32 Mozes zee: "Dit het de HEER ons opdroagen: 'Ie mouten joe n dagpozzie manna opbewoaren veur joen noageslacht, dat dij zain kinnen wat ik joe in woestijn te eten geven heb, dou ik joe tou Egypte oet brochde.'"
33 Doarom zee Mozes tegen Aäron: "Krieg die n kroek en dou doar n omer manna in en geef dij n goud stee in t haailegdom van de HEER. t Zel n aandenken wezen veur ons noageslacht."
34 Aäron dee wat de HEER tegen Mozes zegd haar, hai zette kroek veur verbondskist hèn.
35 Vatteg joar laank hebben Isrelieten manna eten, tot zai weer in bewoonde wereld kwammen, zai hebben t eten tot ze bie grèns van Kanaän aankwammen.
36 Der goan tien omer in n efa.
|
Exodus 17
01Haile gemainschop van Isrelieten trok dou wieder oet woestijn Sin, van t aine stee noar t aander, op aanwies van de HEER. Zai sluigen heur tènten op in Refidim, mor doar was veur t volk gain wotter om te drinken.
02Dou begunde t volk tegen Mozes op te speulen: "Geef ons wotter, wie mouten drinken!" Mozes zee tegen heur: "Woarom zuik ie roezie mit mie? Woarom doag ie de HEER oet?"
03Mor t volk versmachtte sikkom van dörst, zai bleven tegen Mozes mòtjen: "Woarom hestoe ons tou Egypte oethoald? Mout wie hier mit ons kinder en ons vij van dörst omkommen?"
04Mozes kluig haardop zien nood bie de HEER: "Hou mout ik toch mit dit volk aan? t Scheelt nait veul of ze gooien mie dood!"
05Dou zee de HEER tegen Mozes: "Hoal die n man of wat van d'oldsten van Israël en loop mit heur veur t volk oet. Neem dien stòk mit woarstoe de Nijl mit sloagen hest en goa op pad.
06Doargunders zel ik, veur dien ogen, boven op n rots stoan, op de Horeb. Haauw op dij rots, den zel der wotter oetkommen. Den het t volk te drinken!" Mozes dee dat doar d'oldsten van t volk biestonden.
07Hai nuimde dat stee: Massa en Meriba, om Isrelieten heur geroezie en omdat zai de HEER oetdoagd haren mit heur zeggen: "Is de HEER nou bie ons of nait?"
08In Refidim kwammen d'Amalekieten aanzetten om tegen d'Isrelieten te vechten.
09Mozes druig dou Jozua op: "Zuik die potege manlu oet en goa der op òf om tegen Amalek te vechten. Mörgen zel ik doar op högte stoan goan mit stòk van God in mien handen."
10 Jozua dee wat Mozes hom besteld haar: hai begunde tegen Amalek te vechten. In tied gingen Mozes, Aäron en Chur boven op dij högte stoan.
11 Zo laank as Mozes zien handen omhooghuil, wazzen Isrelieten staarkste. En as e zien handen zakken luit, begunden Amalekieten te winnen.
12 Mor Mozes zien aarms werden muid. Aäron en Chur legden dou n stain onder Mozes hèn, doar hai op zitten kon. Zai steunden zien aarms elk aan n kaant, en huilen zien handen omhoog tot zun onder ging.
13 Zo versluig Jozua mit zien leger t volk van Amalek.
14 Dou zee de HEER tegen Mozes: "Schrief dit in n bouk op om te ontholden en print ter bie Jozua in, dat ik Amalek haildaal van de wereld vegen zel, gainain zel zok heur nog heugen kinnen."
15 Mozes baauwde doar n altoar en nuimde dat: "t Voandel van de HEER."
16 Hai zee: "Mit haand op t voandel van de HEER: deur ale geslachten hèn zel t ain en aal oorlog tegen Amalekieten wezen oet noam van de HEER."
|
Exodus 18
01Jetro, priester van Midjan, Mozes zien schoonvoader, haar heurd wat of God aalmoal veur Mozes en veur zien volk Israël doan haar, en benoam dat de HEER Israël tou Egypte oetbrocht haar.
02Doarom ging hai mit Sippora, Mozes zien vraauw, en heur baaide zeuns aan raais. Doudestieds haar Mozes heur veur de wizzeghaid weeromstuurd.
03Ain zeun haitte van Gersom: "Want," haar Mozes zegd, "ik heb n vremde west in n vremd laand."
04Aander haitte van Eliëzer: "De God van mien voader het mie hulpen, hai het mie red van farao zien sweerd."
05Dou Jetro mit Mozes zien vraauw en jonges in woestijn aankwam, bie baarg van God doar Mozes zok n stee zöcht haar,
06luit hai Mozes waiten: "Ik, Jetro, dien schoonvoader, kom noar die tou mit dien vraauw en heur baaide zeuns."
07Votdoalek ging Mozes zien schoonvoader in de muit, boog zok veur hom deel en gaf hom n doetje. Zai vruigen nkander hou of ter mit ging, en dou gingen ze in Mozes zien tènt.
08Mozes vertelde zien schoonvoader aal wat de HEER veur Israël tegen farao en zien Egyptenoars doan haar, ale swoaregheden dij zai onderwegens mitmoakt haren en hou de HEER heur verlöst haar.
09Jetro was glad blied over ale goie dingen dij de HEER veur Isrelieten doan haar en hou de HEER heur van Egyptenoars verlöst haar.
10 Doarom zee Jetro: "Daank aan de HEER dij joe oet de macht van Egyptenoars en van farao verlöst het.
11 Nou wait ik dat de HEER groder is as aal aandere goden. Hai het zain loaten dat e staarker is as Egyptenoars in heur grootseghaid."
12 Dou brochde Jetro n brandovver en n vree-ovver aan God, en Aäron en ale oldsten van Israël kwammen bie nkander om mit Mozes zien schoonvoader n ovvermoal te vieren mit God as getuge.
13 Aanderdoags zat Mozes al weer kloar om recht te spreken veur t volk. t Volk ston veur hom in rieg van smörgensvroug tot soavendsloat.
14 Dou Mozes zien schoonvoader zag wat hai aalmoal veur t volk doun mos, zee e: "Wat hestoe toch mit dat volk ommaans? Woarom mostoe haildaal allenneg rechtszitten holden, terwiel dat aal dij mensken van smörgensvroug tot soavendsloat veur die in rieg stoan?"
15 Mozes antwoordde zien schoonvoader: "Omdat t volk bie mie komt om t oordail van God te heuren.
16 As zai kwezzie onder nkander hebben, kommen ze bie mie om recht te zuiken; zodounde kin ik heur regels en veurschriften van God leren."
17 Mor schoonvoader zee tegen Mozes: "Dat komt nait goud wastoe hier dust.
18 Zo komstoe onder vouten, doe net zo goud as dat volk bie die. Dat waark is veul te swoar veur die, dat kinstoe allenneg nait aan.
19 Luster noar mie, ik zel die goie road geven en God zel die helpen. Doe most bie God veur t volk opkommen, doe most heur kwezzies aan God veurleggen.
20 Wieder mostoe God zien regels en veurschriften aan heur oetleggen, most heur wiezen langs wat pad zai goan mouten en hou ze heur levent inrichten mouten.
21 Kiek om die tou: zuik die onder t volk flinke manlu oet dij ontzag veur God hebben, manlu dij rechtoet en betraauwboar binnen, nait op aigen veurdail oet. En stel dij as laaiders aan over doezend, honderd, fiefteg en tien man.
22 Zai mouten aal doag kloar stoan om recht te spreken veur t volk. Grode kwezzies mouten zai bie die brengen, mor klaaine zoaken kinnen zai zulm oplözzen. Zo binnen zai mit verantwoordelk en krigstoe t makkelker
23 Astoe zo te waark gaaist en God t zo hebben wil, kinstoe dien waark volholden en kin t volk tevreden noar hoes tou goan."
24 Mozes lusterde noar de road van zien schoonvoader en dee wat dij hom zegd haar.
25 Tou hail Israël zöchde hai zok flinke manlu oet en stelde dij as laaiders aan over doezend, honderd, fiefteg en tien man.
26 Aal doag stonden zai kloar om recht te spreken onder t volk, stoere kwezzies brochten zai bie Mozes, klaaine zoaken regelden zai zulm.
27 Dou brochde Mozes zien schoonvoader n èndje vot, dij ging weerom noar zien aigen laand tou.
|
Exodus 19
01Op dag òf drij moand noadat ze tou Egypte oetgoan wazzen, kwammen Isrelieten in Sinaiwoestijn aan.
02Zai wazzen van Refidim noar Sinai tougoan en dou ze doar aankwammen, sluigen zai in woestijn heur tènten op, liek tegen baarg Sinai over.
03Mozes klom bie baarg op noar God tou. God raip boven van baarg òf tegen hom: "Zeg tegen Isrelieten, moak Jakob zien kinder bekend:
04'Ie hebben zain wat ik tegen Egyptenoars doan heb, hou ik joe as op oarendsvleugels droagen en noar mie toubrocht heb.
05As ie nou goud noar mie lustern, as ie joe aan mien verbond holden, den zel ie op n wereld dij al haildaal van mie is, hail specioal van mie wezen.
06Ie zellen mien aigen volk wezen, n haaileg volk van priesters.' Dij bosschop mostoe aan Isrelieten overbrengen."
07Dou ging Mozes weerom en raip ale oldsten van t volk bie nkander. En hai legde heur, woord veur woord, veur wat de HEER hom opdroagen haar.
08t Haile volk was ter over ains: "Wie zellen ales doun zo as de HEER ons besteld het." Mozes brochde heur antwoord weer aan God over.
09Dou zee de HEER tegen Mozes: "Ik kom bie die in n dikke wolk. Den kin t haile volk mitlustern as ik mit die aan proat bin, den zellen zai die veurgoud vertraauwen." Mozes brochde de HEER over wat of t volk zegd haar.
10 Wieder zee de HEER tegen Mozes: "Goa weer noar t volk tou. Loaten ze zok vandoag en mörgen goud veurberaaiden en heur klaaier wasken.
11 Op daarde dag mouten zai kloar stoan. Want op dij daarde dag zel ik op baarg Sinai veur t oog van t haile volk omdeelkommen.
12 Most t volk bie baarg vandoan hoalen en zeggen: 'Woar joe der veur om bie baarg op te klimmen. Alderdeegs vout van baarg mag ie nait aankommen.' Wèl dij baarg aankomt, mout doodmoakt worden.
13 Mit gain haand maggen zai hom aankommen. Dij t aal dut, mout doodmoakt worden mit stainen of mit pielenboog. Krek geliek of t n daaier of n mensk aangaait, hai mag nait in leven blieven. Pas bie t laanggerekt geluud van de ramshoorn maggen zai dichterbie baarg kommen."
14 Dou ging Mozes weer van baarg òf noar t volk tou. Hai luit heur zokzulm veurberaaiden en zai gingen heur klaaier wasken.
15 Hai bestelde heur: "Op daarde dag mout ie kloar wezen. In tied mag ie gain gemainschop mit n vraauw hebben."
16 Op dij daarde dag, smörgensvroug, was t ain en aal dunder en weerlicht om baarg tou. Der hong n dikke wolk en wied in t ronde klonk t swoare geluud van de ramshoorn, dat aal t volk wer kèl en trilde van benaauwdens.
17 Dou brochde Mozes heur tou t kaamp oet, God in de muit. Onder aan baarg bleven zai stoan.
18 Haile baarg Sinai ston in rook bezied, doar de HEER in vuur omdeelkwam. Rook kwam liek omhoog net as oet n schosstain. Haile baarg ston te schudden.
19 t Geluud van de ramshoorn klonk aal haarder en haarder. Mozes begunde te proaten en God antwoordde mit n geluud as van dundersloagen.
20 Dou kwam de HEER noar beneden tot boven op baarg Sinai. Hai raip Mozes doar bie zok en dij klom weer noar boven tou.
21 De HEER zee tegen Mozes: "Goa noar beneden en woarschaauw t volk dat zai nait noar veuren dringen om mie te zain. Want dat zel n bult van heur de dood doun.
22 Alderdeegs priesters, dij aans wel dichter bie mie kommen maggen, mouten zok goud op mie veurberaaiden, dat mien gram nait tegen heur lösbrekt."
23 "t Volk kin nait bie baarg Sinai omhoogklimmen," zee Mozes tegen de HEER, "Ie hebben ons ja besteld, wie zollen baarg ofzetten en der n haailege ploats van moaken."
24 "Goa noar beneden en hoal Aäron op," zee de HEER weer. "Denk ter toch mor om, dat priesters en t volk nait noar veuren dringen om noar mie omhoog te klimmen. Want den zel mien gram vervaast lösbarsten."
25 Mozes ging dou weer noar beneden en brochde dij bosschop aan t volk over.
|
|
